Bypass Ameliyatı (Koroner Arter Bypass Greftleme - CABG)
Bypass Ameliyatı Nedir?
Bypass (bypass greftleme) ameliyatı, kalbi besleyen koroner damarlarda tıkanıklık veya daralma olduğunda uygulanan cerrahi bir tedavi yöntemidir. Tıkanan damarların yerine, vücudun başka bir bölgesinden alınan sağlıklı damarlar kullanılarak kan akışı yeniden sağlanır. Bu sayede kalp kasının yeterli oksijen ve besin alması sağlanır.
Hangi Durumlarda Gerekli Olur?
- Şiddetli koroner arter tıkanıklığı
- Diğer tedavi yöntemleri (ilaç, stent) yeterli olmadığında
- Kalp krizi geçirme riski yüksek olan hastalarda
- Eforla göğüs ağrısı (anjina) olan vakalarda
- Çoklu damar hastalığı bulunan diyabetik hastalarda
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Ameliyat öncesinde hastaya şu işlemler uygulanır:
- Kardiyak anjiyografi
- Kan testleri
- Akciğer filmi ve EKG
- Anestezi değerlendirmesi
- Var olan hastalıkların kontrol altına alınması (diyabet, hipertansiyon vb.)
Ameliyat Nasıl Yapılır?
- Göğüs kemiği açılarak kalbe ulaşılır
- Genellikle bacak (safen veni) veya göğüs içi (mammaria arteri) damarları kullanılarak tıkanıklık bypass edilir
- Kanın yeniden düzgün şekilde akması sağlanır
- Ameliyat süresi ortalama 3–6 saat arasındadır
- Ameliyat sonrası hasta birkaç gün yoğun bakımda izlenir
Bazı durumlarda kalp durdurulmadan (“atım sırasında” yapılan) bypass ameliyatı da mümkündür.
Ameliyat Sonrası Süreç
- İlk günlerde göğüs ağrısı, halsizlik normaldir
- Nefes egzersizleri ve fizyoterapi uygulanır
- Hastanede kalış süresi genellikle 5–10 gündür
- Tam iyileşme 6–8 haftayı bulabilir
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kesilerin bakımı ve enfeksiyon belirtileri izlenmelidir
- İlaçlar düzenli kullanılmalıdır (kan sulandırıcılar, kolesterol düşürücüler vb.)
- Hafif egzersizlere (yürüyüş gibi) kontrollü başlanmalı
- Sigara ve alkol tamamen bırakılmalı
- Beslenme düzenlenmeli (düşük yağ, tuz ve şeker)
- Doktor kontrolleri aksatılmamalıdır
Sonuç
Bypass ameliyatı, kalp damar hastalıklarında yaşam kalitesini artıran ve hayati riski azaltan etkili bir tedavi seçeneğidir. Uygun hastalarda zamanında yapıldığında uzun yıllar sağlıklı bir yaşam mümkün olabilir. Ameliyat sonrası yaşam tarzı değişiklikleri, tedavinin başarısı açısından büyük önem taşır.