Varis Nedir?
Varis Nedir?
Varis, genellikle bacaklarda görülen ve yüzeye yakın toplardamarların genişlemesi, uzaması ve kıvrılmasıyla ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. Damar içindeki kapakçıkların bozulması nedeniyle kan geri kaçar ve damar içinde birikir. Bu durum, damarların şişmesine ve cilt yüzeyinde belirginleşmesine neden olur.
Belirtileri
Varisler yalnızca estetik bir sorun değildir; birçok belirtiye de yol açabilir:
- Bacaklarda ağrı, ağırlık hissi
- Akşam saatlerinde artan yorgunluk
- Ayakta uzun süre kalınca belirginleşen damarlar
- Kaşıntı, kramp ve huzursuzluk hissi
- Şişlik (özellikle ayak bileğinde)
- Geceleri bacaklarda huzursuzluk veya yanma
İleri vakalarda cilt renginde koyulaşma, yara (venöz ülser) oluşumu görülebilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Varis gelişimine katkıda bulunan başlıca etkenler:
- Genetik yatkınlık
- Uzun süre ayakta durmak veya oturmak
- Fazla kilo
- Gebelik
- Hormon tedavileri veya doğum kontrol hapları
- İleri yaş
- Fiziksel hareketsizlik
Varis Türleri
- Kılcal Varisler (Spider veins): İnce, yüzeysel damarlar; genellikle kozmetik sorundur
- Retiküler Varisler: Orta büyüklükte, mavimsi renkli damarlar
- Büyük Varisler: Belirgin, kabarık ve kıvrımlı damarlar
Tanı Yöntemleri
Tanı genellikle fizik muayene ile konur. Ancak damarlardaki akımı değerlendirmek için:
- Renkli Doppler ultrasonografi
- Venöz haritalama yapılabilir
Tedavi Yöntemleri
Tedavi, varisin derecesine ve hastanın şikâyetlerine göre belirlenir:
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Egzersiz, kilo kontrolü, uzun süre ayakta kalmaktan kaçınmak
- Varis çorapları: Bacak damarlarındaki basıncı azaltır
- Skleroterapi: Damara ilaç enjekte edilerek kapatılması
- Lazer tedavisi: Küçük varislerin lazerle kapatılması
- Radyofrekans/Endovenöz lazer ablasyon: Büyük damarların içeriden kapatılması
- Cerrahi (stripping): Gerekli durumlarda hastalıklı damarın çıkarılması
Korunma ve Öneriler
- Uzun süre ayakta kalmamaya çalışın
- Ara ara yürüyüş yaparak kan dolaşımını destekleyin
- Otururken ayaklarınızı hafif yukarıda tutun
- Aşırı sıcağa (sıcak duş, sauna) maruz kalmaktan kaçının
- Düzenli egzersiz (özellikle yüzme ve yürüyüş) yapın
Sonuç
Varis, erken dönemde yaşam tarzı düzenlemeleriyle kontrol altına alınabilir. Belirtiler ilerlemeden bir uzmana başvurmak, hem estetik hem de sağlık açısından önemlidir.