Eklem Kireçlenmesi (Osteoartrit)
Osteoartrit Nedir?
Osteoartrit, halk arasında “eklem kireçlenmesi” olarak bilinen, en yaygın görülen eklem hastalığıdır. Eklem yüzeyini kaplayan kıkırdak dokunun zamanla yıpranması sonucu oluşur. Kıkırdak hasar gördükçe eklemde sürtünme artar, hareket zorlaşır ve ağrı meydana gelir. Genellikle diz, kalça, el ve omurga eklemlerinde görülür.
Belirtileri Nelerdir?
Osteoartrit yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Başlıca belirtileri şunlardır:
- Eklemde ağrı (özellikle hareketle artan)
- Sabah tutukluğu (genellikle 30 dakikadan kısa sürer)
- Eklemde sertlik, şişlik veya hassasiyet
- Hareket kısıtlılığı
- Eklemden sürtünme sesi (kıtırtı hissi)
- Zamanla şekil bozuklukları
Nedenleri
Osteoartritin kesin nedeni tam olarak bilinmese de bazı risk faktörleri hastalığın gelişiminde rol oynar:
- İleri yaş
- Kadın cinsiyet
- Aşırı kilo (obezite)
- Eklem yaralanmaları veya aşırı kullanım
- Genetik yatkınlık
- Doğuştan eklem şekil bozuklukları
Tanı Yöntemleri
Tanı genellikle fizik muayene ve hastanın şikâyetleriyle konur. Gerekli durumlarda:
- Röntgen: Eklem boşluğunda daralma, kemik çıkıntıları (osteofitler)
- MR (Manyetik Rezonans): Kıkırdak ve yumuşak dokuların durumu değerlendirilir
- Kan testleri: Diğer romatizmal hastalıkların dışlanması için yapılabilir
Tedavi Seçenekleri
Osteoartritin kesin bir tedavisi yoktur; ancak belirtileri azaltmak ve eklem fonksiyonlarını korumak mümkündür:
-
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Kilo kontrolü
- Düzenli egzersiz (özellikle yüzme, yürüyüş, düşük etkili sporlar)
- Eklem dostu aktiviteler
-
Fizik Tedavi
- Kasları güçlendirici egzersizler
- Sıcak-soğuk uygulamalar
- Ultrason ve TENS gibi yöntemler
-
İlaç Tedavisi
- Ağrı kesiciler ve antiinflamatuvar ilaçlar
- Glukozamin ve kondroitin gibi takviyeler
- Gerekirse eklem içine enjeksiyonlar (kortizon veya hyaluronik asit)
-
Cerrahi Müdahale
- İleri vakalarda protez ameliyatları (örneğin diz veya kalça protezi)
Sonuç
Eklem kireçlenmesi yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir, ancak erken dönemde alınacak önlemler ve uygun tedaviyle hastalık kontrol altına alınabilir. Ağrı veya hareket kısıtlılığı durumunda bir ortopedi veya fizik tedavi uzmanına başvurmak faydalı olacaktır.