Melanom (Cilt Kanseri Türü)

Melanom Nedir?

Melanom, ciltteki pigment üreten hücreler olan melanositlerden kaynaklanan bir cilt kanseri türüdür. Diğer cilt kanserlerine kıyasla daha agresif seyredebilen melanom, erken dönemde teşhis edilmediğinde lenf bezleri ve iç organlara yayılabilir.

Belirtileri Nelerdir?

Melanom çoğunlukla vücutta bulunan bir benin değişime uğramasıyla kendini gösterir. Aşağıdaki değişiklikler dikkate alınmalıdır:

• Renk değişimi (benin koyulaşması, çok renkli hale gelmesi)
• Kenarlarının düzensizleşmesi
• Hızlı büyüme
• Kaşıntı, kanama, kabuklanma
• Yeni ben oluşumu (özellikle 40 yaş sonrası)

“ABCDE kuralı” şüpheli benlerin değerlendirilmesinde kullanılır:

• A: Asimetri
• B: Kenar düzensizliği (Border)
• C: Renk değişikliği (Color)
• D: Çap >6 mm (Diameter)
• E: Gelişim (Evolution) – hızlı değişim

Risk Faktörleri

• Açık tenli ve renkli gözlü olmak
• Yoğun güneşe maruz kalmak (özellikle güneş yanıkları)
• Solaryum kullanımı
• Ailede melanom öyküsü
• Çok sayıda ben taşımak
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması

Tanı ve Erken Teşhis

Melanomun kesin tanısı, şüpheli benin dermatolog tarafından muayene edilmesi ve gerekirse alınarak patolojik olarak incelenmesiyle konur. Dermoskopi adı verilen özel cihazlarla benler detaylı olarak incelenebilir.

Tedavi Yöntemleri

• Cerrahi çıkarım: En temel tedavi şeklidir. Lezyon, temiz sınırlarla çıkarılır.
• İmmünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler: İleri evre melanomlarda kullanılır.
• Kemoterapi: Diğer yöntemlerin uygun olmadığı durumlarda tercih edilebilir.
• Radyoterapi: Seçilmiş vakalarda uygulanabilir.

Korunma Yöntemleri

• Güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerde (10.00–16.00) dışarıda uzun süre kalmaktan kaçının.
• Yüksek faktörlü (en az SPF 30) güneş kremi kullanın.
• Güneş gözlüğü, şapka ve koruyucu giysiler giyin.
• Solaryumdan uzak durun.
• Benlerinizi düzenli olarak kontrol edin.

Sonuç

Melanom, erken tanı ile tamamen tedavi edilebilecek bir kanser türüdür. Vücutta fark edilen yeni benler ya da mevcut benlerdeki değişiklikler ciddiye alınmalı ve bir dermatoloğa başvurulmalıdır. Güneşten korunma ve ben takibi, melanomun önlenmesinde kritik öneme sahiptir.